Wat zijn geschikte geslachtsbepalende alternatieven voor sir/ma'am?

Uw bezorgdheid is zeker iets dat aan het veranderen is in de maatschappij op dit moment - deze beweging met betrekking tot het respecteren van niet-binaire leden. Het is zeker lovenswaardig voor u om mensen respectvol aan te willen spreken met termen die hen niet onnodig genderiseren. Hoewel er zeker een groep mensen is die termen als Xe of Mx aanbeveelt, worden ze niet bijzonder veel gebruikt en - bij iemand die er helemaal niet van op de hoogte is, zou je waarschijnlijk een vragende, lege blik krijgen. Op dit moment, totdat deze termen gemeengoed worden, denk ik dat je deze gendertermen het beste helemaal kunt vermijden.

Dus, in plaats van “excuseer me, mevrouw” te zeggen, zeg je gewoon “excuseer me”. Als je als werknemer tegen een klant wilt praten en formeel wilt zijn, doe dat dan door een meer deftige formulering aan de uitspraak toe te voegen die niet geslachtsgebonden is:

Neem me niet kwalijk, zou u zo vriendelijk willen zijn uw tas op te bergen zodat het gangpad vrij is?

Als de persoon tot wie je je richt zich gekleineerd voelt omdat hij niet met “meneer” of “mevrouw” wordt aangesproken, zal hij je dat waarschijnlijk vertellen en dan weet je hoe je hem moet noemen. Je kunt je dan verontschuldigen, hem bedanken dat hij je heeft laten weten hoe je hem het liefst aanspreekt en dat voortaan voor hem gebruiken.

Vooral in de VS ben ik van mening dat “sir” en “ma'am” enigszins verouderd en beslist overbodig zijn, zelfs zonder rekening te houden met gender-agnostische terminologie - vooral bij mensen onder de 40. Ik hou er persoonlijk niet van om “ma'am” genoemd te worden… en ik ben een binaire vrouw en ik hou er echt niet van om “sir” genoemd te worden… wat op Stack Exchange de hele tijd gebeurt. Dus, de eenvoudige oplossing is om de termen gewoon niet te gebruiken.

Als je op een meer-dan-passende manier met iemand omgaat, moet je zeker aan hem vragen welk voornaamwoord zijn voorkeur heeft.

Als meneer of mevrouw niet gepast zijn, is het enige realistische alternatief voor persoonlijke voornaamwoorden de persoon te vragen hoe hij of zij het liefst genoemd wil worden.

Transport for London (TfL) heeft er onlangs voor gekozen de aankondiging in de metro te veranderen van “dames en heren” in “hallo iedereen”. Collectieve zelfstandige naamwoorden kunnen naar mensen verwijzen zonder naar het geslacht te verwijzen.

Anders is het, zonder de voorkeur van een persoon te kennen, nogal moeilijk om te weten welke woorden je moet gebruiken. Een optie zou zijn om het gebruik van voornaamwoorden te vermijden en een eenvoudige begroeting te gebruiken, zoals hallo of goedenavond.

Erewoorden en/of voornaamwoorden verschillen per persoon, en gissen en je vergissen is vaak kwetsend. Het is beter om het gewoon te vragen als je het niet weet.

Vragen kan een beetje ongemakkelijk lijken als je het niet gewend bent, maar mijn ervaring is dat mensen het vaak waarderen dat je respectvol probeert te zijn. Als het maar een snelle ontmoeting met een vreemde is, hoef je echt helemaal geen geslachtsbepaalde woorden te gebruiken, maar stel je jezelf gewoon voor.

Hoi ik ben ZoAndZo, en jij bent?

Of als je gewoon iemands aandacht moet trekken, kun je het ouderwetse proberen:

Excuseer me.

Als je waarschijnlijk regelmatig contact met de persoon zult hebben, vraag het dan.

Hallo, ik ben meneer Zo-en-Zo, mijn voornaamwoorden zijn hij hij, en u bent?

Een lastige vraag stellen is veel minder lastig dan de lastige vraag verkeerd stellen…

Vermakelijke opmerking:

Ik heb vrienden gehad die de zij/hem-conventie gebruikten, hoewel dat tot interessante misverstanden kan leiden… Op een keer was ik op bezoek bij een vriend en kwam een beetje te vroeg, toen ik op de deur klopte deed een kamergenoot open en vertelde me dat “ze onder de douche stonden”, wat me deed afvragen met wie ze onder de douche stonden.

Kort antwoord … er is gewoon geen geslachtsneutraal eerbetoon in het Engelse dialect dat ik spreek (ruwweg US).

Ik gebruik Sir en Ma'am zoals ik als spruit geleerd heb, en ik heb nog nooit iemand gehad die daar boos over werd, behalve een jonge barista die verbijsterd was dat ik dacht dat ze oud genoeg was om Ma'am genoemd te worden. Een beetje zoals “Meneer Schildpad is mijn vader”…

Eerlijk gezegd kom je al een heel eind als je elkaar beleefd respecteert. Als je iemand “meneer” noemt die dat liever niet wil, kan hij je laten weten hoe hij aangesproken wil worden.

Kanttekening: Hoewel onpraktisch, vond ik de suggestie van @robbg om iedereen “kameraad” te noemen hilarisch. Het zou niet werken in mijn gemeenschap. Zelfs niet als je het er stiekem in probeert te stoppen als “tovarisch”.

In uw praktijkvoorbeelden is aandacht trekken** een centraal onderdeel. In theorie richt een eerbetoon van het geslacht de boodschap tot ongeveer de helft van de bevolking. Maar gebruik in plaats daarvan in het begin “u”, en ga snel terug naar een aandachttrekkende zin, om iedereen die nog niet heeft gereageerd te laten weten dat u hen wellicht begroet.

• Potentiële regel 1: Gebruik “u” als de belangrijkste verwijzing naar de andere persoon, en druk respect uit door middel van andere beleefde zinnen. (Lijkt erg op Catija’s antwoord.)
• B.v.: “Pardon, u hebt uw kaart laten liggen. Neem me niet kwalijk! Een ogenblikje alstublieft, u heeft uw…”
  
• Bijv.: “Sorry dat ik u stoor, maar is dit uw tas? Met alle respect, mag ik u vragen deze tas te verplaatsen als hij van u is?…”

Het eerbiedige deel van de vraag blijft een uitdaging. Het systematisch gebruiken van een ereteken voor sommige mensen en het weglaten ervan voor anderen impliceert een gebrek aan respect. Het is zelden bedoeld als een belediging, maar het benadrukt een ongelijkheid in macht of respect in de onderliggende cultuur dat er geen passende term is. (Een reden om een ereteken weg te laten is dat het in beide richtingen verkeerd raden over iemands geslacht, leeftijd of burgerlijke staat, als het ereteken deze impliceert, beledigend of verzwarend kan zijn, zoals in het geval van uw vriend. Dit zou leiden tot het systematisch weglaten van een ereteken voor mensen die zich niet duidelijk voordoen als man of oudere vrouw (de enige mensen voor wie ik zou overwegen “mevrouw” te gebruiken).

• Ik heb bijvoorbeeld in de start-upcultuur van Silicon Valley veel “meneer” gehoord, zonder een vrouwelijk of genderneutraal equivalent. Als vrouwelijke afgestudeerde student woonde ik op mijn universiteit een lezing bij van een tech-directeur. Hij riep naar elke man die een vraag had door te zeggen, “Meneer,” maar hij riep naar mij met slechts, “Ja.” Hoewel ik na de lezing niet ben gebleven om hem hierover vragen te stellen, was het geen goede zaak voor de spreker dat hij ofwel geen ervaring had met niet-mannelijke bazen en collega’s om dit eerder te hebben meegemaakt (hij was ongeveer 20 jaar in het bedrijfsleven werkzaam en leek over het algemeen zeer gepolijst), ofwel niet nadenkend genoeg was om deze ongelijkheid in zijn eigen gedrag op te merken. Geen van de vrienden die ik achteraf vroeg, kon een niet-geslachtelijk eerbetoon bedenken of een parallel eerbetoon dat hij voor een vrouw had kunnen gebruiken (“mevrouw” kan neerbuigend klinken omdat het buiten het Zuiden van de VS of het leger zelden wordt gebruikt, en het impliceert leeftijd en burgerlijke staat).

• Potentiële regel 2: Plan vooruit, en gebruik voor niemand een geslachtsgebonden eerbetoon. Kies een vocabulaire waarmee je iedereen op dezelfde manier kunt aanspreken.

• Potentiële regel 3: Neem een niet-geslachtsgebonden ereteken van een hogere status aan als je het niet zeker weet. Op een universiteit zou je een vreemde standaard “Professor” of “Dokter” kunnen geven als je in verlegenheid bent gebracht. Als je in een ziekenhuis bent, gebruik dan standaard “Dokter”; in een vliegtuig, “Kapitein”; in een kerk, “Eerwaarde”; in een gerechtsgebouw, “Rechter”. Het gevaar bestaat dat iemand denkt dat u de spot met hem drijft als het feitelijke statusverschil te groot is, maar in dat geval kunt u uitleggen: “Het spijt me, u leek hier te werken en ik wist niet wat ik moest aannemen.” (Het is ook minder beledigend dan de omgekeerde situatie; Judge Waite werd aangezien voor een conciërge in het gerechtsgebouw, om nog maar te zwijgen van een inbreker toen hij zijn eigen huis binnenging).

• Ook aanvaardbaar in het westen van de V.S.: In dezelfde start-upcultuur waar leidinggevenden jongere (potentiële) collega’s met “meneer” aanduiden, wordt de term “baas” soms ook te vaak of verkeerd gebruikt. Baas’ is tenminste sekseneutraal.

• In situaties buiten het werk noem ik iemand wel eens “vriend” (iemand van welke generatie dan ook). Ik denk dat het respect en welwillendheid uitstraalt, en ik neem aan dat de Quaker-achtige ondertoon het een plaats geeft in een traditie die momenteel goed wordt gewaardeerd.

• Afhankelijk van de situatie, zou ik “aardige vreemdeling” kunnen uitspreken. (Vooral als het in de derde persoon gebruikt wordt: “Wie was dat?” “O, die aardige vreemdeling raapte mijn paraplu op.”).

• Minder formeel zou ik zelfs “dude” kunnen gebruiken (voor elke generatie van een zich als man presenterende persoon die er enigszins ontspannen uitziet, of anders voor mensen van mijn leeftijd of jonger). “Cousin” of “cuz” kan in beperkte omstandigheden werken, maar straalt een vertrouwdheid uit die waarschijnlijk niet zal werken buiten een familie- of schoolreünie waar je de namen van mensen bent vergeten.

Na enige tijd googlen vond ik de volgende opties:

• Mx (uitgesproken als Meh-zzz) - soort voor Mix of waar de x fungeerde als vervanging voor het r/iss/s/rs deel van de titel, kan in geschreven communicatie echter als typfout worden opgevat
• Ser - uit Morrowind waar alle mensen worden aangeduid als Serah
• Per - afkorting voor persoon
• Ri - gerespecteerd individu
• context relatieve woorden/zinnen bijv. bijv. “medereiziger” in een trein of bus, het bristoliaanse “drive” als je een bus- of taxichauffeur aanspreekt (cheers drive), gebruikelijke titels als dokter, verpleger, officier, eventueel uit te breiden tot serveerder als je in een restaurant bent, enz.
• Kameraad - geslachtsneutraal, respectvol. Zou niet zo goed vallen in sterk kapitalistische gebieden (mijn persoonlijke favoriet)
• Burger - meer kapitalistisch gericht alternatief voor kameraad.
• Ji - uit het Hindi, gewoonlijk gebruikt als achtervoegsel (bv. Mamaji, Papaji zijn respectvolle termen voor moeder en vader), maar kan hier worden gebruikt
• Patron - om een klant aan te spreken als vertegenwoordiger van het bedrijf
• My Liege - als je toevallig midden in een middeleeuwse re-enactment zit

Ik heb de neiging om gewoon variaties van mate/buddy dingen als dat te gebruiken, maar ik ben niet een bijzonder formeel persoon.

“Excuseer me! Meneer! U heeft uw kaart laten liggen.” Of als ik een steward in een trein was, zou ik natuurlijk zeggen: “Mevrouw, Wilt u alstublieft uw tas uit het gangpad halen.”

In beide gevallen werkt het prima als je ‘hallo’ zegt in plaats van ‘meneer’ en ‘mevrouw’.

Een andere term die kan werken is “vriend”.

“Hallo, m'vriendin…”

(Ik vind dat om snel iemands aandacht te trekken, een beetje informaliteit wenselijk kan zijn. Ik zou zelfs “me vriend” kunnen zeggen, waarbij ik het woord “me” kort probeer te houden om de kans te verkleinen dat mensen zich erg op dat woord concentreren. Maar als je dat niet leuk vindt, kun je ook fatsoenlijker spreken en zeggen: “Hallo, mijn vriend.”)